میکروتیک برای محصولات سخت افزاری خود که به سیستم عامل RouterOS مجهز هستند, بر اساس نوع کاربری آن ها تنظیماتی را بصورت پیش فرض قرار داده است که گروه های کاربری آنها شامل تجهیزات خانگی SOHO یا تجهیزات وایرلس Wireless systems و... هستند.

برای اعمال تنظیمات دلخواه خود روی تجهیزات میکروتیک پیشنهاد می شود در قدم اول حتماً  تنظیمات پیش فرض قرار داده شده از کارخانه حذف شود زیرا ممکن است با تنظیماتی که ما مجدداً روی تجهیزات اعمال می کنیم تداخل داشته باشند و عملکرد دستگاه دچار مشکل گردد.

بعد از روشن کردن روتر و اتصال لپ تاپ به یکی از پورت های Ether2 به بعد می توانیم با استفاده از ابزار اختصاصی میکروتیک Winbox که برای انجام تنظیمات روی روتر های میکروتیک ارائه شده است از طریق IP Address یا Mac Address به روترها به سادگی متصل شویم.

البته روش های دیگری نیز برای اتصال به روتر در نظر گرفته شده است مثل پروتکل های Telnet و SSH و همچنین اتصال Console و اتصال از طریق مرورگر اینترنت Webfig که در صورتی که به نرم افزار Winbox دسترسی نداشتیم می توانیم از آن ها استفاده کنیم, اما در نظر داشته باشید تمامی این راهکارهای ارتباطی نیاز به برقراری ارتباط به روتر از طریق IP دارد و فقط از طریق نرم افزار Winbox می توانیم با استفاده از MAC Address به تجهیزات میکروتیک متصل شویم.

توجه داشته باشید که IP پیش فرض تجهیزات میکروتیک 192.168.88.1 است و همچنین نام کاربری پیش فرض میکروتیک admin و رمز عبوری برای آن تنظیم نشده است و بدون وارد کردن پسورد می توانیم به روتر لاگین کنیم.

پس از لاگین به روتر از منوی سمت چپ وارد بخش system system شوید گزینه Reset Configuration را انتخاب کرده تا تمام تنظیمات پیش فرض را حذف و در مراحل بعد به نسبت با نیاز خود آن را مجدد تنظیم نمایید.

در مرحله بعد حتماً باید گزینه No Default Configuration را فعال کرده تا تنظیمات پیش فرض میکروتیک روی دستگاه اعمال نشود و روی گزینه Reset Configuration کلیک کرده تا روتر ریبوت شده و بدون هیچ تنظیمات پیش فرضی مجدداً راه اندازی گردد.

پس از آنکه روتر شما بصورت کامل Reset شد باید از طریق ابزار Winbox با Mac Address به روتر متصل و تنظیمات اولیه مثل تنظیم کردن IP address و راه اندازی سرویس های پایه ای شبکه انجام شود.

برای اتصال از طریق Mac Address ابتدا با استفاده از تب Neighbors در نرم افزار Winbox لیست تجهیزات موجود Mac Address روتر را پیدا کرده و روی آن کلیک کنید و سپس با نام کاربری admin و بدون نیاز به پسورد از این طریق به روتر لاگین می کنیم.

در مرحله بعد برای تنظیم IP Address از منو سمت چپ از قسمت IP گزینه Addresses را انتخاب کرده . پیشنهاد می شود برای مصارف خانگی و اداری که احتیاج به تنظیم IP و سرویس های مجزا برای هر پورت نداریم ابتدا از منو سمت چپ گزینه Bridge یک اینترفیس Bridge ایجاد کرده و پورت هایی که می خواهیم سرویس های شبکه اعم از IP و DHCP Server و … را روی آن ها راه اندازی کنیم در یک Bridge قرار داده و به این شکل روتر خود را به یک سوئیچ مجازی تبدیل میکنیم.

 ابتدا از منو سمت چپ قسمت Bridge را انتخاب کرده و در کادر باز شده روی گزینه + کلیک کنید

البته پبشنهاد می کنیم حتماً سرویس STP را روی این سوئیچ مجازی فعال کرده که در این بخش از تب STP می توانیم آن را فعال نموده و تنظیمات آن را ویرایش کنیم که پیشنهاد می شود از پروتکل rstp که بصورت پیش فرض فعال می باشد استفاده نمایید

در مرحله بعد از ایجاد Bridge از تب Ports پورت هایی که مد نظر دارید را در این Bridge اضافه کنید.  توجه داشته باشید تمام اینترفیس های Ethernet , Wireless , SFP و تانل هایی که ماهیت Layer 2 دارند را می توانیم در Bridge اضافه نمایید.

در این بخش روی دکمه + کلیک نموده و از لیست اینترفیس های روتر تک تک آن ها را به Bridge مربوطه انتقال داده یا گزینه all را انتخاب می کنیم

البته توجه داشته باشید زمانی که یک پورت را وارد Bridge می کنید تمام سرویس های لایه ۲ مثل DHCP Server از این پس باید روی آن Bridge راه اندازی گردد.

برای ایجاد Bridge در محیط CLI از دستورات زیر استفاده می کنیم:

 interface bridge add name=bridge1

 interface bridge port add bridge=bridge1 interface=ether1

 interface bridge port  add bridge=bridge1 interface=ether2

 interface bridge port  add bridge=bridge1 interface=ether3

بعد از ایجاد Bridge و تخصیص پورت ها به آن از منو IP گزینه Addresses برای تنظیم IP بر روی آن Bridge اقدام کنید.

در زمان وارد کردن IP Address حتما به وارد کردن CIDR باید دقت شود زیرا در این بخش در صورتی که شما با CIDR  محدوده شبکه خود را تعیین نکنید بصورت پیش فرض میکروتیک /۳۲ را در نظر می گیرد.

برای تنظیم IP Address در محیط CLI از دستورات زیر استفاده می کنیم

ip address add address=192.168.88.1/24 interface=bridge1

اکنون می توانیم با تنظیم یک IP در رنج آدرسی که روی پورت میکروتیک قرار داده ایم روی PC خود از طریق IP به روتر متصل شده و ادامه تنظیمات را انجام دهیم.

همچنین از این پس می توانید از محیط گرافیکی تحت وب میکروتیک تحت عنوان webfig که محیطی شبیه به winbox تحت وب دارد نیز استفاده کنید که برای دسترسی به آن فقط کافیست که IP آدرس روتر خود را در یک مرورگر وارد نموده و از امکانات آن استفاده نمایید.

در ادامه به انجام برخی از تنظیمات اولیه روتر میکروتیک می پردازیم.

برای تغییر identity دستگاه که در شبکه روتر میکروتیک با آن نام شناخته می شود از طریق Winbox وارد منو System گزینه Identity شده و نام مناسب برای روتر خود تنظیم می کنید

برای تغییر نام روتر در محیط ترمینال از دستورات زیر استفاده کنید

 system identity set name=MikroTik-Core-Farnad

در صورتی که نیاز به تغییرنام اینترفیس های روتر دارید می توانید از منو. سمت چپ قسمت Interfaces به لیست تمام اینترفیس های روتر میکروتیک دسترسی داشته باشید و با کلیک روی هر یک از آن ها تنظیمات مربوط به MTU و نام و سایر پارامتر های اینترفیس را مشاهده و در صورت نیاز تغییر دهید. مثلاً می توانید با تعیین نام درست برای اینترفیس های Ethernet مشخص کنید که این اینترفیس ها به چه تجهیزاتی متصل شده است مثلاً Server VoIP یا دوربین مداربسته یا…

اما در صورتی که از پورتی از روتر استفاده نمی کنید پیشنهاد می شود که پورت مذکور را غیر فعال یا Disable نمایید. برای غیر فعال کردن پورت از دکمه ضربدر و برای فعال کردن اینترفیس از دکمه تیک استفاده کنید.

برای تنظیم نام Interface ها در محیط CLI از دستورات زیر استفاده می کنیم:

interface ethernet set ether1 name=ether1-WAN

 interface ethernet set ether2 name=ether2-LAN

همچنین برای فعال یا غیر فعال کردن Interface در محیط CLI از دستورات زیر استفاده می کنیم:

interface ethernet disable ether1-WAN

 interface ethernet enable ether2-LAN

در ادامه مقاله آموزشی راه اندازی اولیه روتر میکروتیک برای ایجاد یک DHCP Server از طریق Winbox به روتر میکروتیک لاگین نموده و از منو IP وارد بخش DHCP Server می شویم. برای راحتی کار و تنظیمات صحیح می توانیم از دکمه DHCP Setup کمک بگیریم.

ابتدا درگاه یا Interface  که قصد داریم از طریق آن به کاربران شبکه سرویس بدهیم را مشخص می کنیم که همانطور که در مقالات قبلی توضیح داده شد وقتی تعدادی از پورت های روتر را با هم Bridge می کنیم این سرویس ها و تنظیمات باید برای اینترفیس Bridge انجام شود

با توجه به IP Address تنظیم شده روی این اینترفیس روتر بصورت خودکار رنج IP های شبکه ما را شناسایی می کند

محدوده آدرس IP هایی که می خواهیم بصورت اتوماتیک به کاربران تخصیص داده شود را در این بخش مشخص می کنیم:

در این مرحله DNS Server هایی که می خواهیم به کاربران شبکه معرفی کنیم را وارد می کنیم. در صورتی که DNS Server داخلی در شبکه داشته باشیم می توانیم در این بخش IP آن را وارد نماییم.

در این قسمت می توانیم مدت زمانی که روتر یک IP را برای یک دستگاه در شبکه رزرو نگه می دارد را تعیین نماییم. پیشنهاد می شود در صورتی که میکروتیک را در یک محیط عمومی مثل کافی شاپ و رستوران راه اندازی می کنید مدت زمان Lease Time در حدود ۱۰ تا ۳۰ دقیقه باشد تا با مشکل کمبود IP برای تخصیص به کاربران جدید مواجه نشویم.

بعد از اتمام تمام مراحل قبل در صورتی که سرویس DHCP Server با موفقیت راه اندازی شود پیغام زیر دریافت می شود.

توجه داشته باشید برای مشاهده IP هایی که به Host های مختلف تخصیص داده شده است می توانیم از بخش IP وارد DHCP Server شده و در تب Lease لیست IP ها به همراه اطلاعات کاربران فعال در شبکه که از DHCP Server میکروتیک IP دریافت کرده اند را مشاهده نمایید.

بعد از انجام تنظیمات فوق باید دسترسی روتر به اینترنت را فراهم نماییم تا کاربران از طریق میکروتیک به اینترنت متصل شوند.

برای این منظور به سه طریق می توان عمل نمود:

Static IP

در این حالت روی کارت شبکه Wan روتر یک IP وارد نموده و سپس برای تعیین Default Gateway میکروتیک از منو IP وارد بخش Routes شده و روی دکمه + کلیک می نماییم.

در این پنجره در قسمت Gateway آدرس IP مودم که اینترنت میکروتیک را تامین می کند وارد نموده تا از این Route نیز کاربران میکروتیک به اینترنت متصل شوند

Dynamic IP

در این حالت روتر میکروتیک به مودم متصل شده و بصورت خودکار از DHCP مودم IP و DNS و Gateway را دریافت می کند که لازمه ی آن فعال کردن سرویس DHCP Client روی اینترفیس متصل به مودم می باشد.

برای این منظور از منو IP وارد بخش DHCP Client شده و با استفاده از دکمه + از لیست اینترفیس های موجود پورتی که به عنوان Wan روتر میکروتیک در نظر گرفته ایم و به مودم متصل شده است را انتخاب می نماییم.

در نظر داشته باشید این پورت نباید در Bridge قرار گرفته باشد.

روش های دیگری برای اتصال به اینترنت از طریق میکروتیک وجود دارد مثل اتصال PPPoE و LTE و… که در مقالات بعدی به بررسی آن ها می پردازیم.

بعد از اتصال میکروتیک به اینترنت فقط کافی است که یک رول NAT برای روتر تعریف کنیم تا اینترنت کاربران شبکه داخلی میکروتیک به سمت اینترنت با استفاده از سرویس NAT برقرار شود.

برای این منظور دستورات زیر را در محیط ترمینال وارد می کنیم:

 ip firewall nat add action=masquerade chain=srcnat src-address=192.168.88.0/24

با دستور بالا دسترسی به اینترنت از طریق Nat برای رنج کاربران 192.168.88.0/24 فراهم می گردد. در صورتی که رنج آدرس دیگری برای کاربران شبکه میکروتیک در نظر گرفته اید می توانید متناسب با رنج IP جدید دستور فوق را ویرایش نمایید.

در نهایت باتوجه به اینکه بصورت پیش فرض شناسه admin میکروتیک رمز عبور ندارد برای تنظیم رمز عبور از منو system ابتدا وارد بخش Users شده و از لیست موجود با کلیک روی کاربر admin می توانیم برای آن رمز عبور مناسب تنظیم کنیم.

توجه داشته باشید در صورت فراموشی رمز عبور میکروتیک در حال حاضر راهی برای بازیابی پسورد بدون از دست رفتن اطلاعات وجود ندارد.